VOLKSGERICHT
Volksgericht

Een volksgericht is een optreden door een kleine gemeenschap tegen leden die zich niet gedragen zoals het hoort. Een dergelijke vorm van eigenrichting kwam in het noordoosten van Nederland regelmatig voor. Een berucht volksgericht speelde zich af in Stuifzand in 1922 n.a.v. een vermeende buitenechtelijke relatie. Het meest bekend zijn de maatregelen die de mannelijke jeugd nam tegen de man die niet wilde trouwen met het meisje dat zwanger van hem was. Ook werd de zoare paol (zoorholt) gebracht naar degene wiens beminde met een ander gehuwd was. Zoor holt omvatte later ook wagens en gerei, dat men 's avonds opstapelde voor het huis van degene wiens vroegere vrijer er met een ander vandoor was. Het thema is door verschillende Drentse schrijvers, als Anne de Vries geromantiseerd. In Stuifzand van er nog een volksgericht op 2 juni 1922. Er was verontwaardiging over een vermeende relatie tussen Cavaljé's dochter en een getrouwd man, Het resulteerde in vernieling van Cavaljé's huis en bezittingen en molestatie van hem en zijn gezin. Vijftien jongens werden veroordeeld. Mevrouw L. Cavaljé-de Boer wees in haar boekjes
Sodom en Gomorra andere schuldigen aan: Hoogeveense notabelen. Zij bekritiseerde verder de rechtsgang. Beide publicaties werden verboden. Inmiddels is in Stuifzand een straat - Cavaljéweg - naar hem genoemd. (Cavaljé was schoolhoofd in Stuifzand)